قالب وافل چیست؟

قالب وافل چگونه هزینه‌های سقف ساختمان را کاهش می‌دهد؟

بتن غیرسازه‌ای بخشی از دال بتنی است که هیچ فشار و تنشی به آن وارد نمی‌شود و هیچ مصالح کششی مانند میل‌گرد نیز در آن وجود ندارد، به بیان ساده بودونبود این حجم بتن هیچ تأثیری بر عملکرد و استحکام سقف ندارد؛ ولی حذف آن باعث سبک‌تر شدن سقف می‌شود و در کاهش میزان ارتعاش سقف وافل نیز بسیار مؤثر است و از لحاظ اقتصادی نیز حذف این حجم از بتن و مصالح مصرفی بسیار تأثیرگذار است!

انواع قالب وافل از لحاظ عملکرد

در اجرای سقف وافل ، قالب‌های وافل (Waffle slab) مهم‌ترین نقش رو ایفا می‌کنند و در واقع تیپ، ابعاد و ارتفاع قالب‌های وافل کلیت و عملکرد سقف وافل را مشخص می‌کنند. قالب‌های وافل یک‌طرفه و دوطرفه دارای عملکردهای متفاوت هستند، در اجرای سقف‌های بتنی که قرار است انتقال بار در یک راستا منتقل و اجرا شود و همانند سیستم تیرچه بلوک عمل کند از قالب‌های وافل یک‌طرفه استفاده می‌شود که این قالب‌ها از جنس پلاستیک و مستطیلی شکل هستند که از لحاظ طولی قابلیت تغییر سایز دارند، به قالب‌های یک‌طرفه به‌صورت عامیانه قالب‌های تابوتی وافل نیز  گفته می‌شود.

عملکرد قالب‌های وافل یکطرفه (مقایسه تیرچه بلوک)

عملکرد قالب وافل یکطرفه در مقایسه با عملکرد تیرچه بلوک به‌خوبی می‌توان متوجه شد؛ مهم‌ترین تفاوت آن حذف تیرچه‌های ازپیش‌ساخته و فواصل بین قالب‌ها است که باعث شکل‌گیری تیرچه به‌صورت در جا می‌شود، ضمن اینکه به‌جای استفاده از بلوک‌های دائمی و سنگین از قالب‌های وافل یک طرف استفاده می‌کنیم که جاگذاری این قالب و همین‌طور خارج‌کردن آنها از سقف باعث سبک‌سازی سقف می‌شود.

قالب وافل دوطرفه (+ عملکرد و مزایا)

قالب‌ وافل دوطرفه از جنس پلاستیک و مربعی شکل است، که در اجرای سقف‌هایی استفاده می‌شود که انتقال بار در دو جهت اجرا می‌شود، مانند سیستم دال دوطرفه با این تفاوت که به‌جای استفاده از دال‌های دائمی و سنگین از قالب‌های وافل دوطرفه استفاده می‌شود که جاگذاری این قالب‌ها باعث حذف بتن غیرسازه‌ای می‌شود و خارج‌کردن آنها از سقف شکلی مشبک به سقف می‌دهد، مهم‌ترین ویژگی استفاده از قالب‌های وافل دوطرفه پوشش دهانه‌های بلند در اجرای ساختمان است.

جنس قالب‌های وافل

قالب‌های وافل از جنس پلاستیک هستند و جزء محصولات پلیمری دسته‌بندی می‌شوند، این قالب‌ها از مواد پلاستیک پلی‌پروپیلن تولید شده که مواد پلی‌پروپیلن یکی از پرمصرف‌ترین و اساسی‌ترین مواد پلیمری مورداستفاده در صنعت پلاستیک دنیا است، مواد پلی‌پروپیلن در صنایع مختلفی از جمله خودروسازی، نساجی، تجهیزات پزشکی، بسته‌بندی غذایی و غیر استفاده می‌شود.

رنگ قالب های وافل

قالب‌های وافل در رنگ‌های مختلفی توسط شرکت‌های مختلف تولید می‌شود که هر رنگ بیانگر سطح کیفیت متفاوتی است، عمدتاً شرکت‌های تولیدی اقدام به تولید قالب‌های وافل در دورنگ اصلی مشکی و سفید می‌کنند. قالب‌های مشکی از لحاظ کیفی دارای کیفیت پایین‌تری نسبت به قالب‌های سفیدرنگ است و این دورنگ از لحاظ کیفی دو گرید متفاوت را برای مشتری به وجود می‌آورند که مشتری قادر خواهد بود محصول مدنظر خود را از لحاظ کیفی و قیمتی انتخاب کنید.

ابعاد قالب وافل

بررسی قالب‌های وافل دوطرفه، این قالب‌ها برخلاف قالب‌های وافل یک‌طرفه که از مونتاژ چند قطعه تشکیل می‌شود و همین‌طور سایز و ابعاد مشخصی ندارد و امکان تغییر سایز و ابعاد وجود دارد به‌صورت یکپارچه تولید می‌شوند و دارای ابعاد و ارتفاع ثابت هستند. قالب‌های وافل دوطرفه مربعی شکل هستند؛ ولی ابعاد وافل و ارتفاع آنها متغیر است، تیپ و سایز قالب‌های دو طرف بر اساس اندازه ابعاد و ارتفاع قالب‌ها مشخص و تقسیم‌بندی می‌شود که باتوجه‌به نوع کاربری و میزان ضخامت سقفی که باید در ساختمان اجرا شود، نوع و تیپ قالب مشخص و پیشنهاد می‌شود.

مراحل تولید قالب وافل

برای تولید یک محصول باید تجهیزات، زیرساخت و نیروی انسانی موردنیاز فراهم شود تولید قالب‌های وافل نیز از این قاعده مستثنی نیست، بر اساس تجربه از چهار عامل اصلی در تولید قالب وافل به‌صورت تزریق پلاستیک می‌توان نام برد

۱- قالب فولادی وافل

ساخت قالب وافل مستلزم صرف هزینه‌های زیادی است در ابتدا باید سایز و شکل قالب طراحی شود، سایز و طراحی بهینه یک قالب ضامن موفقیت محصول تولیدی در آینده است، اگر در این مرحله به‌صورت کارشناسی عمل شود قالب‌ سایز و ساختاری بهینه به خود می‌گیرد، فرایند و چگونگی تزریق و خنک‌شدن قالب از نکته‌های مهم در مرحلهٔ طراحی قالب است که در زمان تولید نقش به سزایی در کیفیت محصول دارد. فولاد آلیاژی موردنیاز نیز باید دارای کیفیت بالایی باشد؛ زیرا عمر قالب وافل به‌عنوان یک دارایی ثابت بستگی به جنس فولاد مصرفی دارد، سپس مراحل مربوط به ریخته‌گری و تراشکاری انجام می‌شود و جهت فرم دهی قالب عملیات سی‌ان‌سی اجرا می‌شود، نهایتاً قسمت‌های مختلف قالب، مونتاژ و به همدیگر وصل شده و آماده بهره‌برداری می‌شود.

• نکته مهمی که باید بدانید!

مراحل ذکر شده شامل مدت‌زمان زیادی می‌شود ساخت بعضی از قالب‌ها شاید پنج تا شش ماه زمان ببرد و حتی بیشتر بنابراین ساخت قالب‌های وافل با سایزهای خاص در کوتاه‌مدت امکان‌پذیر نیست، در حال حاضر قالب‌های تولید گروه پارتافل دارای ابعاد مختلف و استاندارد است که در پروژه‌های مختلف با کاربری‌های مختلف گوناگون استفاده می‌شود و نیاز به ساخت قالب با ابعاد جدید وجود ندارد.

مزیت‌های قالب وافل نسبت به قالب‌های یوبوت و کوبیاکس

قالب‌ وافل از لحاظ ماهیت نسبت به یوبوت و کوبیاکس متفاوت است؛ ولی از جهاتی قابل‌مقایسه هستند که این مقایسه‌ها نشان از برتری مطلق قالب وافل و نهایتاً سقف وافل نسبت به قالب‌های یوبوت و کوبیاکس می‌دهد. بحث ما در این قسمت مقایسه محصولی است نه سیستمی!

۱- کیفیت قالب وافل نسبت به بقیه قالب‌ها

از لحاظ کیفی قالب‌های وافل به‌خاطر فلسفه کاربردی که دارد از کیفیت خیلی بالاتری برخوردار است؛ چون قرار است که در سقف‌های بسیاری مورداستفاده قرار بگیرد و در درازمدت در مقابل عواملی مثل ضربه، پرتاب، سقوط و مسائل این‌چنینی مقاوم باشد، درحالی‌که قالب یوبوت و یا کوبیاکس مصرفی هستند و در حدی که طی یک فرایند اجرا اعم از چیدمان وافل، آرماتوربندی و فشار بتن مقاومت داشته باشند کفایت می‌کند چون نهایتاً در سقف بتنی مدفون می‌شود، به‌خاطر همین در زمان بارگیری، جابه‌جایی و تخلیهٔ قالب یوبوت باید دقت و ظرافت خاصی انجام شود؛ زیرا در جابه‌جایی و اجرای سقف درصد آسیب‌پذیری این قالب‌ها بسیار زیاد است.

۲- قیمت قالب وافل نسبت به بقیه قالب‌ها

از لحاظ قیمت محصول باتوجه‌به استفاده متعدد قالب وافل این قالب در کل ارزان‌تر از قالب‌های یوبوت و کوبیاکس برای کارفرما تمام می‌شود و اینکه برای انبارداری و نگهداری قالب‌های وافل، فضای کمتری نسبت به یوبوت و کوبیاکس نیاز است ضمن اینکه هزینه حمل‌ونقل قالب‌های وافل به‌مراتب از قالب‌های یوبوت و کوبیاکس کمتر است؛ زیرا کارفرما برای یک سقف قالب پلاستیکی وافل را خریداری می‌کند و در اجرای همه سقف‌ها از آنها استفاده می‌کند و قالب‌ها یک‌بار خریداری می‌شوند، یک‌بار به محل پروژه ارسال شده و یک‌بار هم هزینه حمل پرداخت می‌شود و چندین بار استفاده می‌شوند.

۳- صرفه‌جویی در هزینه‌های خرید قالب

همان‌طور که در بالا اشاره کردیم قالب وافل فقط یکبار خریداری می‌شود ولی چندین بار استفاده استفاده می‌شود؛ ولی ازآنجایی‌که قالب‌های یوبوت مصرفی هستند برای هر سقف باید قالب خریداری شود؛ مثلاً برای هر سقف یا باید قالب‌ها به‌صورت یکجا خریداری شود که نیاز به فضای زیادی در محل پروژه برای نگهداری و انبارداری دارد و یا اینکه باید سقف به سقف یوبوت موردنیاز خریداری شود؛ مثلاً برای یک پروژه با ۷ سقف؛ یوبوت در ۷ مرحله خریداری و ارسال می‌شود و کارفرما مجبور است در هر مرحله هزینه حمل پرداخت نماید. ازآنجایی‌که خروجی سیستم وافل و یوبوت از لحاظ فنی برابر است و همین‌طور نحوه اجرای آنها تقریباً یکسان است، سقف وافل باتوجه‌به مزیت‌های محصولی و سیستمی که دارد مطمئناً گزینه بهتری برای اجرای سازهٔ شما است.

تفاوت قالب وافل با قالب یوبوت و کوبیاکس

قالب‌های وافل ازآنجایی‌که جز قالب‌های غیر ماندگار هستند و به‌عنوان قالب مصرفی، در انتهای اجرای سقف از سقف خارج شده و در سقف‌های دیگر استفاده می‌شوند مسلماً دارای گرید و کیفیت بالاتری هستند و از مواد اولیه مرغوب‌تری در تولید استفاده می‌شود. ولی قالب‌های یوبوت و کوبیاکس جزء قالب‌های ماندگار هستند، به این معنی که در هنگام اجرا در بتن سقف مدفون و باقی می‌مانند؛ بنابراین جزء مصالح و قالب‌های مصرفی هستند و باتوجه‌به اینکه قالب‌های یکبار مصرف می‌باشند از مواد اولیه ضعیف‌تری برای تولید آنها استفاده می‌شود، مواد اولیه از نظر کیفی در حدی است که باید در زمان بارگیری، ارسال و تخلیه، همین‌طور اجرا، چیدمان قالب‌ها و اجرای مرحلهٔ آرماتوربندی بر روی قالب‌ها که با تردد اکیپ اجرایی همراه است آسیب نبیند و در مقابله فشار بتن در عملیات بتن‌ریزی دچار شکستگی نشود.

اهمیت کیفیت قالب‌های وافل

قالب‌های وافل هم مانند قالب‌های یوبوت باید در مقابله با وزن اکیپ اجرایی در زمان چیدمان و آرماتوربندی و همین‌طور وزن و فشار بتن مقاوم باشد با این تفاوت که تو چند مرحله (به طور معمول ۳۰ سقف) این قالب‌ها استفاده می‌شوند و در این پروسه بلندمدت در معرض گرما و سرما قرار گرفته و در مقابل پرتاب، ضربه، فشار باید واکنش مثبتی از خود نشان بدهند.

مهم‌ترین تفاوت قالب وافل با دیگر قالب‌ها!

پس مهم‌ترین تفاوت قالب‌های وافل در مقایسه با یوبوت و کوبیاکس بحث ماندگار و غیر ماندگار بودن آنهاست، قالب‌هایی یوبوت و کوبیاکس مصرفی و یکبار مصرف هستند، در بتن مدفون شده و در سقف باقی می‌مانند، ولی قالب‌های وافل غیر ماندگار هستند و بعد از بتن‌ریزی و اجرای سقف از زیر سقف خارج شده و در سقف‌های بعدی مورداستفاده قرار می‌گیرند و همین‌طور از لحاظ کیفیت و قیمت هم قابل‌مقایسه نیستند. قالب‌های وافل دارای کیفیت، استحکام و گرید بالاتر و همین‌طور قیمت به‌مراتب گران‌تری هستند.